RİA Nedir?
Rahim içi araç geri dönebilir doğum kontrolü sağlayan ve ana yapısı kıvrılabilir polietilen olan küçük bir araçtır. Yapısı T harfine benzer. Polietilen gövde üzerinde bakır tel sarılıdır. Bu bakır zaman içinde yavaş yavaş salınarak RİA'nın etki mekanizmalarından birini oluşturur. Hormonlu spiraller normal spiralden farklı olarak progesteron hormonu salgılamaktadır. Günümüzde kullanılan modern spirallerin önerilen kullanım süreleri değişkendir. Üretici firmalar 3 yıl ile 8 yıl arasında değişen kullanım süreleri belirtmektedir.
İçindekiler
- RİA Nedir?
- RİA Nasıl Etki Eder?
- RİA'nın Etkinliği Ne Kadardır?
- RİA Kimler İçin Uygun Bir Yöntemdir
- RİA Kimler için Uygun Değildir?
- RİA Nasıl Takılır?
- RİA Ne Zaman Takılır?
- RİA Takıldıktan Sonra
- Kontroller
- Uyarı İşaretleri
- Baygınlık
- RİA’nın Avantajları
- RİA'nın Dezavantajları
- Hormonlu Spiral (52 mg Levonorgesterol İçerir)
RİA Nasıl Etki Eder?
Yapılan biyokimyasal çalışmalar RİA kullanan kadınlarda döllenmenin hiç gerçekleşmediği gösterilmiştir. Ancak RİA'nın nasıl olup da fertilizayonu engellediği bilinmemektedir, öne sürülen fikir sperm ve yumurtanın hareket yeteneğini etkilediği düşünülmektedir. RİA'dan salınan bakır sperm hareketliliğini engelliyor olabilir. Bir diğer olasılık da yumurtanın tüplerden geçişini hızlandırarak döllenmeye engel olmasıdır.
RİA'nın Etkinliği Ne Kadardır?
RİA tüm doğum kontrol yöntemleri içinde etkinliği en yüksek olanlardan birisidir. Koruyuculuk araç takıldığı andan itibaren başlar. Kullanımın ilk yılı içinde 1.000 kadından sadece 6-8'i istenmeyen bir hamilelikle karşı karşıya kalır. Spiralin koruyuculuğu çıkarıldığı anda biter. Yumurtlama üzerinde bir etkisi olmadığından kişi aynı ay hamile kalabilir.
RİA'nın cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı hiçbir koruyuculuğu yoktur. Bu nedenle bu hastalıklar açısından yüksek risk grubunda olan kadınlar (birden fazla partneri olan ya da, partneri birden fazla kişi ile ilişkisi olan kadınlar) mutlaka prezervatif kullanmalıdırlar.
RİA Kimler İçin Uygun Bir Yöntemdir
Aşağıdaki durumlar RİA için uygun adayları belirler:
Yüksek etkili, uzun süreli ve geri dönebilen bir yöntem arayanlar, Son 12 ay içinde pelvik iltihabi hastalık, gonore ve klamidya enfeksiyonu geçirmemiş olanlar, Cinsel yolla bulaşan hastalıklar için yüksek risk grubunda olmayan kadınlar, Emziren anneler, Sigara kullanımı ya da başka nedenler ile doğum kontrol hapı veya diğer hormonal yöntemleri kullanamayanlar, Doğum kontrol yöntemine fazla zaman ayırmak istemeyenler, (tak ve unut)
RİA Kimler için Uygun Değildir?
Spiral kullanımının önündeki en büyük engel bilinen ya da şüphe edilen bir gebelik varlığıdır. Bunun dışında aşağıdaki durumların varlığında RİA takılması uygun değildir.
Bel soğukluğu ya da klamidya gibi cinsel yolla bulaşan bir hastalık varlığı 'Son 3 ay içinde endometrium enfeksiyonu geçirmiş olmak, Son 3 ay içinde enfekte bir düşük olayı yaşamış olmak 'Kontrol altına alınmamış serviks ya da vajina enfeksiyonu olması 'Anormal vajinal kanama olması (nedeni açıklanamamış), Bilinen ya da şüphe edilen serviks veya endometrium kanseri olması, Bağışıklık yetmezliği, AIDS, Lösemi gibi enfeksiyonlara duyarlılığa neden olan sistemik hastalıkların varlığı, Serviks ve uterusda RİA'nın takılmasını olanaksız ya da tehlikeli hale getiren anatomik bozuklukların olması, PAP smear sonucunun normal olmaması, RİA'dan daha küçük ve kısa bir rahim olmasI, Problem ortaya çıktığında tıbbi hizmet alma olanağının bulunmaması
Yukarıdaki durumlara ek olarak bakıra alerjik olduğu bilinen kadınlara da RİA takılmaz. Diatermi adı verilen ısı tedavisi uygulanan kadınlarda RİA takılması doğru değildir. Tedavi sırasında ısınan bakır endometriumda kalıcı hasara neden olabilir.
RİA Nasıl Takılır?
Jinekolojik muayenede olduğu gibi spekulum takılarak serviks görünür hale getirilir ve antiseptik solüsyon ile silinerek temizlik yapılır.Serviks tenekulum adı verilen bir alet ile tutularak çekilir ve uterus düz pozisyona gelir. Daha sonra histerometri adı verilen bir alet serviks ağzından rahim içine itilerek rahimin boyu ölçülür.
RİA takıldıktan sonra doğru yerde olup olmadığı ultrason ile kontrol edilmelidir.
RİA Ne Zaman Takılır?
En yaygın uygulama adet kanamasının ilk 3 günü içinde RİA takmaktır. Ancak bu şart olmayan bir uygulamadır. RİA kürtajdan hemen sonra takılabilir.
RİA Takıldıktan Sonra
RİA takıldıktan hemen sonra yada takılması sırasında hafif kramp tarzında ağrılar olabilir. Bunlar normaldir ve geçicidir. Pek çok kadın takılan spirale çok çabuk uyum sağlar. İlk birkaç ay adet kanamaları fazla miktarda ve ağrılı olabilir ancak zaman içinde bu durum ortadan kalkacaktır. Kullanıcıların %95’i herhangi bir rahatsızlık yaşamazlar, ilk birkaç ay adet aralarında lekelenme tarzında kanamalar olabilir. Adet kanamalarının 10 güne kadar sürmesi normaldir.
Kontroller
RİA takılmasını takiben ilk adet kanamanızdan sonra mutlaka ilk kontrolünüze gitmelisiniz. Herşey yolundaysa yılda bir kez kontrole gitmeniz yeterlidir.
Uyarı İşaretleri
RİA kullanırken aşağıdaki durumlar ortaya çıkarsa zaman kaybetmeden doktorunuzu aramalısınız.
Adet gecikmesi olması, Şiddetli kasık ağrısı ya da kramplar
Baygınlık
Açıklanamayan ateş ve titreme, Kötü kokulu akıntı, Anormal vajinal kanama, Normalde RİA ilişki sırasında hissedilemez. Eğer eşiniz hissettiğini söylüyorsa RİA yerinden kaymış olabilir.
RİA’nın Avantajları
Uzun süreli, geri dönebilen bir yöntemdir, Koruyuculuk oranı çok yüksektir, Maliyeti çok düşüktür, Acil korunma amaçlı kullanılabilir, Etkisi hemen başlar, çıkartılmasıyla birlikte sona erer
RİA'nın Dezavantajları
Sadece deneyimli bir uzman tarafından takılıp çıkarılabilir, Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı hiçbir koruma sağlamaz, Kanama düzensizliklerine neden olabilir, Uygulanması diğer yöntemlere göre biraz daha ağrılıdır
Hormonlu Spiral (52 mg Levonorgesterol İçerir)
Hastaların 1/3 de adet görememe (amenore), ilk 4 ay lekelenme tarzında kanamalar (spotting), Hastaların %30 'da 3cm den büyük follikül kistieri görülebilir 'Gebelikten korunmak amaçlı 'Sancılı adet görenlerde, Şiddetli kanaması ve kansızlık şikayeti olanlarda, Menapozda veya premenapozda hormon yerine koyma tedavisi amacıyla kullanılır.
Sosyal Medyada Paylaş:
Bunlar da İlginizi Çekebilir
Ağrısız doğum, doğum yapacak olan anne adayları tarafından oldukça sık merak edilen k…
Devamını OkuAmniosentez, 16-18.haftalar arasında özel amniosentez iğneleriyle anne adayının karnı…
Devamını Oku