Op. Dr. Külal Çukurova | Polikistik Over Nedir? Nasıl Tedavi Edilir, Belirtileri Nelerdir?
Polikistik over, üreme çağındaki kadınların yaklaşık %15'inde görülen kronik bir yumurtlama bozukluğudur. Tanı alması yaklaşık iki yolu bulur ve %50'sinde tanı konulamaz. Çok geç ve zor tanı konulan bir hastalıktır. Yumurtalıklarda çok fazla sayıda kist olması anlamına gelmez. Genellikle hastalar yumurtalıklarında kistler olduğunu ifade ederler. Beyinden düzenli ve sürekli hormonal uyarı gelmediği için yumurtalıklarda sağlıklı büyüme, gelişme ve yumurtlama olamaz. Kronik bir anovilasyon durumu söz konusudur. Yumurtlama olmadığında spermle yumurta birleşemez ve gebelik oluşamaz. Ancak polikistik over sadece bir gebe kalamama durumu değildir. İnfertilite sorunu da değildir. Hastaların yaklaşık %70'inde insülin direnci ve çoğunda obezite vardır.
Diğer belirtileri nelerdir? Hastalar geç adet görürler. Yaklaşık 35-40 hatta 2-3 ayı bulan adet düzensizlikleri, adet gecikmeleri hatta hiç adet görememe durumu söz konusudur. Özellikle genel bir yağlanma, daha çok bel ve kalça bölgesinde şekil olarak cilt akneli, yağlı ve bir sütizm vardır bu hastalarda. Ayrıca aşırı streslidirler. Mide ve bağırsak problemleri, halsizlik, uykusuzluk gibi belirtiler görülebilir. Kilo veremeyen ve sürekli açlık hissi duyan bir hasta grubu olarak ifade edebilirim.
Polikistik overin klasik belirtileri adet görememe, geç ve güç adet görme, otuz beş-kırk beş günü vurabilir. Bazen 2-3 ayı da bulabilir. Vücutta genel kıllanma hali söz konusu olabilir. Saç dökülmesi, tırnak kırılması, yağlı cilt, kilo verememe, özellikle bel ve kalça bölgesinde yağlanma, stres, uykusuzluk, psikolojik olarak kendini yetersiz hissetme, halsizlik, sürekli bir yorgunluk hali, sürekli yeme ihtiyacı ve cinsel isteksizlik de beraberinde gelebilir.
Polikistik over yumurtalıklarda çok fazla kistler var olduğu anlamına gelmez. Sadece gebe kalamama veya infertilite problemi değildir. Kilo vermekle kesin bir tedavi sağlanmaz. İnsülin direncini kırmak ve hormonları düzene sokmak için birtakım önlemler alınabilir. Bunlar arasında düzenli beslenme, öğün atlamama, takviyeler almak, D vitamini seviyesini artırmak, şeker ve katı yağları kısıtlamak gibi önlemler bulunur. Ayrıca egzersiz yapmak da önemlidir. Tedavi her kişide farklı olabilir, bu yüzden kadın doğum uzmanına danışmak önemlidir.