Milyonlarca kadını etkileyen bir hastalıktır. Genellikle hastalar kronik pelvik ağrı, cinsel ilişkide ağrı, sancılı adet görme, idrar ve bağırsak şikayetleri, ağrılı idrar yapma, kanlı büyük tuvalet yapma şikayetleriyle başvurmakta. Yaklaşık olarak tanı koyma süresi bazen yedi on yılı bulmakta. Tamamen tesadüfen de tanı konulabiliyor bazı durumlarda. Tanı koyarken biz hangi yöntemleri kullanıyoruz? En önemlisi anemnez. Hastanın şikayeti.Ağrılı adet görüyor ve pek çok kişi adet görebilir ama bu ağrı kesicilere rağmen ağrısı kesilmiyor. Cinsel hayatı çok ağrılı cinsel ilişkiye giremiyor. Biz anemnez dışında ultrason kontrolünü yapıp herhangi bir sorun olup olmadığını kontrol ediyoruz. Eğer yumurtalıkta endometrioma şeklinde çikolata kistinde bir görüntü varsa zaten ultrasonda kolayca teşhisi konulabilir. Ama sadece muayene ve ultrason değil renkli dopler ve emar kontrolleri ile teşhisi kesinleştirmemiz gerekebilir. Yaklaşık olarak yüzde kırk civarında infertilite problemiyle karşı karşıyayız. En önemli şikayetlerden bir tanesi hastada bazen hiçbir problem yok. Ağrısı yok. Ama gebe kalamıyo. Kontola geldiğinde endometriyoziden şüpheleniyosunuz ve tanı araçlarını kullanarak endometriozis teşhisi koyabiliyosunuz. Hangi mekanizmalarla? Bu duruma yol açıyo. Bi kere yumurtanın kalitesini bozuyo. Tüpal yapışıklıklara neden oluyo? Tüpleri yapıştırıyo. Tüpler kendi Dersinde ve batın yan duvarlarına yapışabiliyor. Spermle yumurtanın birleşmesini engelleyici birtakım maddeler salgılıyor. Ve tüplerin hareketini bozuyor. Hareketli olan tüpler endometriyozisten dolayı kısalıp sertleşip daralıyor ve yumurtayı yakalama kabiliyetini kaybedebiliyor. Bu nedenlerden dolayı kısırlığa sebep olabiliyor. Çikolata kistleri kansere döner mi? Kırk yaşın altında yüzde birden az oranda rastlıyoruz. Kırk yaşın üstünde çikolata kistiyle beraber görülen kitlelerde yapılan incelemeler, CA yüz yirmi beş takipleri ve cerrahi sonuçlara göre bu oran yaklaşık yüzde dörtlere çıkmakta. Biz takibi ultrason ve CA yüz yirmi beş dediğimiz biyokimyasal markerlarla yapıyoruz. Otuz beş yaşın üstünde infertilite oranı çok hızlı artıyor. Kısırlık oranı artıyor. Otuz beş yaşın altında gebe kalma şansları yüksek. Kırk yaşın üzerindeyse hasta ve bebek Istemiyorsa tedavisi rahim ve yumurtalıkların alınması ve karın içerisinde bulunan odakların tamamen temizlenmesi. Sadece endometrioma çikolata kisti varsa kisci darıyla birlikte kistin çıkartılması hemen hemen tedaviyi sağlamış oluyor. Ama bu arada over travmasını minimalize ederek yumurtalıklara zarar vermeden gerekirse öncesinde ve sonrasında AMH dediğimiz hormon kontrol yaparak tedaviye yönlendirebiliriz. Endometriyoziste diyet. Endometriyoziste yemememiz gereken bazı tavsiyeler var. Et ve yağlı ürünler, östrojen içeriği yüksek gıdalar, çay ve kafeinden uzak durmamız gerekiyor. Zeytinyağı, ev yoğurdu, kefir, kuru baklagiller tercih ettiğimiz yiyecekler olmalı. Açma, germe egzersizleri, nefes egzersizleri ve yürüyüşü, ağrılar üzerinde rahatlama açısından Faydası olacağını düşünüyorum.